Καθώς τα πρώτα δοντάκια του μωρού σας θα σας απασχολούν για πολλά χρόνια ακόμα και επειδή ο οδοντίατρος δεν είναι το αγαπημένο στέκι κανενός, δείτε δέκα σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να ξέρετε για τα νεογιλά δοντάκια, για να τα φροντίσετε σωστά και να ανακουφίσετε το μωρό σας από τους πόνους.
Ο μεγάλος πόνος
Ένα μωρό μπορεί να έχει τα πρώτα σημάδια του ερχομού των νεογιλών ακόμα και 3 μήνες πριν αυτά κάνουν την εμφάνισή τους, με σάλια, με την ανάγκη του διαρκώς να δαγκώνει κάτι και πιθανώς με λίγη γκρίνια. Ο μεγάλος πόνος των πρώτων δοντιών, όμως, έρχεται συνήθως 3 με 5 μέρες πριν δείτε την άσπρη «μυτούλα». Αφού το δόντι «σχίσει» το ούλο, ο πόνος περνά άμεσα. (Τουλάχιστον μέχρι να έρθει αυτός του… επόμενου δοντιού!).
Πότε περίπου συμβαίνει αυτό;
Στα περισσότερα μωρά τα πρώτα δόντια εμφανίζονται περί τους 4 με 6 μήνες, ωστόσο μην σας κάνει εντύπωση αν το μωρό σας φτάσει 12 μηνών μέχρι να βγάλει δόντι. Οι ειδικοί λένε, ότι το πόσο γρήγορα ή αργά θα βγάλει δόντια ένα μωρό είναι… κληρονομική υπόθεση, οπότε, ρωτήστε τις μαμάδες σας.
Ποια δοντάκια «σκάνε» πρώτα;
Κατά κανόνα τα δύο κάτω μπροστινά και μετά τα δύο πάνω μπροστινά. Σε κάποια -λίγα- μωρά, όμως, έχει συμβεί να εμφανιστούν πρώτα τα πάνω ή ακόμα και τα πίσω δόντια.
Μια κάποια ανακούφιση
Δυστυχώς δεν είναι πολλά αυτά που μπορείτε να κάνετε για να ανακουφίσετε το μωρό σας στους μεγάλους πόνους των πρώτων δοντιών και όσα προϊόντα προσφέρονται στο εμπόριο μόνο προσωρινά μπορούν να βοηθήσουν. Ποια είναι αυτά:
-Παιχνίδια οδοντοφυΐας (παγωμένα ή μη): Θα τα βρείτε στα καταστήματα βρεφικών ειδών. Πρόκειται για ειδικά «παιχνίδια» που έχουν φτιαχτεί έτσι ώστε να μπορεί το μωρό να τα δαγκώσει. Κάποια από αυτά μπορείτε να τα βάλετε στην κατάψυξη για λίγη ώρα και να του δώσετε ένα όταν ο πόνος είναι μεγάλος, για να το δαγκώσει και να ανακουφιστεί. Γενικώς οτιδήποτε μπορεί να μασήσει το μωρό εκείνη την ώρα θα βοηθήσει κάπως, πόσο μάλλον αν αυτό είναι και κρύο.
-Ειδικό τζελ ανακούφισης: Στο φαρμακεία θα βρείτε τουλάχιστον δύο τέτοια –ρωτήστε τον παιδίατρό σας ποιο συνιστά
-Παυσίπονο: Αν ο πόνος είναι πραγματικά ανυπόφορος συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για το κατά πόσο μπορείτε να χορηγήσετε στο μωρό σας παρακεταμόλη (depon).
Μην ανησυχήσετε αν -Λόγω της οδοντοφυΐας το μωρό σας παρουσιάσει ελαφρύ πυρετό και διάρροια. Αν, όμως, ο πυρετός είναι υψηλός είναι μάλλον απίθανο να οφείλεται στα δόντια, οπότε καλέστε τον παιδίατρο.
-Λόγω της υπερβολικής σιελόρροιας το μωρό εμφανίσει κάποιο εξάνθημα γύρω από το στόμα. Για να το αποφύγετε σκουπίζετε συχνά τα σάλια από το προσωπάκι του μωρού. (Οι ειδικοί λένε ότι δεν ευθύνεται η καθεαυτή οδοντοφυΐα για τα πολλά σάλια, αλλά μάλλον οι συνεχείς κινήσεις που κάνει το στόμα του μωρού εκείνη την περίοδο, ενεργοποιώντας έτσι τους σιελογόνους αδένες).
-Τις μέρες που το μωρό «βγάζει» δόντια δεν έχει ιδιαίτερη όρεξη για φαγητό (είναι λογικό με τόσο πόνο).
Φροντίζοντας τα νεογιλά δοντάκια
Μπορεί να σας ακουστεί υπερβολικό, όμως από το πρώτο κιόλας δόντι θα πρέπει να αρχίσετε να ασχολείστε με τη στοματική υγιεινή του μωρού σας. Ο παιδίατρός σας θα σας συμβουλεύσει να αγοράσετε μία κατάλληλη για μωρά οδοντόβουρτσα (που πρέπει να αλλάζει κάθε 3 μήνες) και «οδοντόκρεμα» (που καταπίνεται άφοβα) και να βουρτσίζετε τα πρώτα δοντάκια καθημερινά. Αυτό πρέπει να γίνεται όχι μόνο για να συνηθίσει το μωρό τη διαδικασία τη στοματικής υγιεινής και μεγαλώνοντας να τη θεωρεί αυτονόητη (όπως το μπάνιο), αλλά και για να προστατεύσετε τα δόντια από τα βακτήρια που αναπτύσσονται στο στόμα και εισχωρούν στα ούλα.
Για να κάνετε τη διαδικασία πιο εύκολη κρατήστε το μωρό στα πόδια σας και φροντίστε τα δόντια του κάποια ώρα της ημέρας που δεν θα είναι υπερβολικά κουρασμένο.
Όταν το μωρό σας μεγαλώσει και είναι πλέον σε θέση να φτύσει, τότε θα μπορέσετε να πάρετε κανονική παιδική οδοντόκρεμα. Ο παιδίατρός σας θα σας πει ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει αυτή.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν, αναφορικά με την προστασία των δοντιών, να μην αφήνετε το μωρό να αποκοιμιέται με το μπιμπερό στο στόμα, γιατί το γάλα που θα κατακάτσει στο πίσω μέρος των δοντιών μπορεί να προκαλέσει κουφάλες.
Τέλος, ένας εξίσου σημαντικός τρόπος για να φροντίζετε τα δόντια του μωρού σας είναι να αποφεύγετε να του προσφέρετε τροφές με ζάχαρη, τουλάχιστον μέχρι αυτό να γίνει 3 ετών. Μάλιστα, οι γιατροί λένε ότι δεν έχει σημασία το πόση ζάχαρη θα φάει ένα παιδί σε ένα τρόφιμο αλλά το πόσο συχνά θα τρώει κάτι γλυκό μέσα στη μέρα, γιατί η ζάχαρη έχει την ιδιότητα να καταστρέφει την επιφάνεια του δοντιού κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με αυτό.
Στα πόσα δόντια συμπληρώνεται το «καρέ;»
Μέχρι τα 2,5-3 χρόνια του το παιδί σας θα πρέπει να έχει βγάλει όλα τα νεογιλά δοντάκια του -20 σε αριθμό. Για την ακρίβεια, από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν να βγαίνουν τα κάτω δόντια, σχεδόν ανά μήνα θα βγαίνουν σιγά-σιγά και τα υπόλοιπα. Σε περίπτωση που το μωρό σας μέχρι τα 3 χρόνια δεν έχει εμφανίσει και τα 20 πρώτα δοντάκια του, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Η πρώτη φορά στον παιδοδοντίατρο
…πρέπει να είναι στα 3 περίπου χρόνια. Τότε ο παιδοδοντίατρος -με τρόπο διασκεδαστικό- θα ελέγξει ότι έχουν βγει κανονικά όλα τα δοντάκια, ότι είναι όλα υγιή και θα σας ενημερώσει για το πώς να βουρτσίζονται σωστά. Ενδεχομένως κατά την πρώτη ή δεύτερη επίσκεψη να χρειαστεί το παιδί να κάνει φθορίωση στα δόντια του (μια διαδικασία πολύ απλή κατά την οποία το παιδί απλά φορά ένα μασελάκι με τζελ, η οποία διαρκεί μόλις μερικά λεπτά).
Αν έχετε φροντίσει τα δοντάκια του μωρού σας σωστά, και δεν χρειάζεται π.χ. κάποιο σφράγισμα (ναι, γίνονται σφραγίσματα και στα νεογιλά δόντια), το επόμενο ραντεβού σας θα είναι περίπου 1 χρόνο αργότερα.
Προσοχή με τον θηλασμό του δαχτύλου ή την πιπίλα
Είναι μεν απόλυτα φυσιολογικό ένα μωρό να χρησιμοποιεί πιπίλα ή να «θηλάζει» το δάχτυλό του, όμως η συνήθεια αυτή θα πρέπει να διακοπεί μέχρι τα 4 χρόνια, καθώς μπορεί να επηρεάσει την θέση των μόνιμων δοντιών και την σωστή ανάπτυξη των γνάθων.
Αποχαιρετώντας τα νεογιλά δοντάκια…
Αποχαιρετάτε στην πραγματικότητα και τη νηπιακή ηλικία του παιδιού και καλωσορίζετε επίσημα πλέον την παιδική του ηλικία, μαζί με μερικά ακόμα νέα δόντια. Έτσι, από την ηλικία των 6 περίπου ετών ξεκινά η απόπτωση των πρώτων δοντιών, τα οποία αντικαθίστανται από τα μόνιμα δόντια. Παράλληλα ξεκινά και η εμφάνιση τεσσάρων νέων δοντιών, των πρώτων γομφίων, στο πίσω μέρος των γνάθων. Αλλά μην ανησυχείτε, αυτοί δεν προκαλούν κανέναν πόνο!