Ένα απλό συνάχι αρκεί για να συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντική είναι η αίσθηση της όσφρησης στην καθημερινή μας ζωή, αλλά και για την ποιότητα της ζωής μας… Χωρίς την ικανότητα να μυρίζουμε δεν θα ευχαριστιόμασταν ούτε τον καφέ, ούτε το κρασί, ούτε το τυρί. Σε αντίθεση με τα περισσότερα ζώα η όσφρηση στον άνθρωπο δεν σχετίζεται πια με την επιβίωση, αλλά περισσότερο με την ευχαρίστηση. Μια μόνο μυρωδιά αρκεί για να επαναφέρει στη συνείδησή μας μνήμες, που θεωρούμε πια χαμένες.
Ο άνθρωπος είναι σε θέση να αναγνωρίσει περίπου 10 χιλιάδες διαφορετικές μυρωδιές.
Αλλά η όσφρηση μπορεί να χαθεί ή να ατονήσει και τότε αρχίζουν τα προβλήματα. Πότε συμβαίνει αυτό; Όπως λένε οι ειδικοί, η µείωση της όσφρησης και της γεύσης είναι φυσιολογικό επακόλουθο της µεγάλης ηλικίας. Επίσης, η μείωση της αίσθησης της όσφρησης είναι ένα βασικό σύμπτωμα της αλλεργικής . Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της απόφραξης των ρινικών αεραγωγών λόγω του οιδήματος του βλεννογόνου ή φλεγμονώδης ως αποτέλεσμα της αντίδρασης του ανοσολογικού συστήματος
. Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η βλάβη στην όσφρηση στους ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα παρουσιάζεται στο 20-40% των περιπτώσεων. Η συχνότητα και η σοβαρότητα της βλάβης αυξάνονται ανάλογα με τη διάρκεια και την ένταση της αλλεργικής διαταραχής.
Η μείωση της όσφρησης είναι πιο έκδηλη στη μακρόχρονη και επίμονη αλλεργική ρινίτιδα. Πάντως, η αντιαλλεργική θεραπεία είναι αποτελεσματική στην αλλεργική ρινίτιδα, κυρίως με τοπικά ρινικά στεροειδή, ανοσοθεραπεία και αντιισταμινικά φάρμακα.
Πολλοί άλλοι παράγοντες, επίσης, µπορεί να εµπλέκονται στην απώλεια αυτών των αισθήσεων, όπως προβλήµατα στη µύτη και στο ιγµόρειο (λ.χ. αλλεργίες, ιγµορίτιδα και πολύποδες στη µύτη), ορισµένα φάρµακα (λ.χ. οι βήτα-µπλόκερ και οι αναστολείς της αγγειοτασίνης), η τερηδόνα και η κακή στοµατική υγιεινή, το κάπνισµα, ένας τραυµατισµός στο κρανίο ή στο πρόσωπο, η νόσος του Αλτσχάιµερ και η νόσος του Πάρκινσον.
Και αν χαθεί ή ατονήσει η όσφρηση, αυτό μπορεί να έχει πολλές επιπτώσεις στην καθημερινότητα του ανθρώπου ακόμα και στις αναμνήσεις του. Και αυτό συνδέεται με το γεγονός ότι στο πάνω μέρος της μύτης υπάρχουν αυτό που ονομάζουμε «οσφρητικοί υποδοχείς». Υπάρχει μια μεγάλη γονιδιακή οικογένεια «οσφρητικών υποδοχέων» που βοηθά να κατανοήσουμε πώς οι άνθρωποι «μπορούν ενσυνείδητα να αντιλαμβάνονται τη μυρωδιά του λουλουδιού της πασχαλιάς την άνοιξη και να ανακαλούν αυτή την οσφρητική μνήμη σε άλλες εποχές.