Υπερπληροφόρηση, σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό, είναι η μετάδοση τεράστιου όγκου πληροφοριών από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, σε τέτοιο βαθμό ώστε να καθίσταται δύσκολη για τον άνθρωπο ή ακόμα και αδύνατη η επεξεργασία, η αφομοίωση και ο έλεγχος της αξιοπιστίας τους. Η υπερπληροφόρηση δεν είναι πληροφόρηση, δεν είναι παραπληροφόρηση, δεν είναι ενημέρωση.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι η υπερπληροφόρηση ως ορισμός έχει μια αρνητική χροιά. Αυτή η απεριόριστη πρόσβαση στην πληροφορία, η οποία πολλές φορές έρχεται στα αυτιά μας χωρίς καν να το επιδιώξουμε, φαίνεται να έχει αρνητική επίδραση τόσο στην ψυχολογία μας, όσο και στην κριτική μας ικανότητα. Υπάρχει ένας όρος πάνω σε αυτό, το Information Fatigue Syndrome = Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης από την πληροφορία, που εισήγαγε ο ψυχολόγος David Lewis.
Πώς όμως μπορούμε να διαχειριστούμε αυτήν την κατάσταση;
1) Διαλέγουμε τα μέσα από τα οποία θα ενημερωνόμαστε. Δεν χρειάζεται να ακούς την ίδια είδηση από 5 κανάλια και να την διαβάζεις από 10 site στο διαδίκτυο. Διάλεξε ποια μέσα σου ταιριάζουν, ποια θεωρείς αξιόπιστα και επικεντρώσου σε αυτά. Διαβάζοντας και ακούγοντας την ίδια είδηση 100 φορές μπορεί να σε τρελάνει!
2) Συζήτησε την πληροφορία που έλαβες με άτομα από το καθημερινό σου περιβάλλον. Μόνο τότε θα δεις την πραγματική έκταση της πληροφορίας και θα πάρεις τη γνώμη ανθρώπων που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με εσένα.
3) Καλό είναι να υπάρχει πάντα μία επιστημονική τεκμηρίωση ή αδιάψευστα στοιχεία πάνω στην πληροφορία που λαμβάνεις. Δεν αρκεί να προέρχεται από κάποιο site, το οποίο σε παραπέμπει σε κάποιο άλλο του οποίου ο αρθρογράφος είναι ανώνυμος.
4) Μην αφιερώνεις πάρα πολύ ώρα στη συλλογή πληροφοριών. Επίλεξε την ώρα που θα ενημερωθείς, προσδιόρισε από πριν τον χρόνο που θα διαθέσεις και συνέχισε τη μέρα σου.
5) Δεν χρειάζεται να τα μαθαίνεις όλα! Αυτό που κάνουν οι περισσότεροι από μας είναι διαβάζοντας μία είδηση, να διαβάζουν άλλες 100 που δεν έχουν καμία σχέση με τα ενδιαφέροντά τους και τον αρχικό σκοπό της ενημέρωσης. Για παράδειγμα δεν χρειάζεται να διαβάσεις τη συνταγή της ημέρας που προτείνει το site που επισκέφτηκες για να ενημερωθείς για την επικαιρότητα. Είναι δύσκολο, αλλά με λίγη προσπάθεια εφικτό.
6) Δεν χρειάζεται να αποθηκεύεις την πληροφορία. Αν κάτι δεν πρόλαβες να το διαβάσεις, μην το αποθηκεύεις στα αγαπημένα για να το διαβάσεις αργότερα. Αυτά που μας ενδιαφέρουν αργά ή γρήγορα έρχονται στα αυτιά μας.
7) Να ασκείς αυστηρή κριτική στις πληροφορίες που δέχεσαι. Σίγουρα έχεις την ικανότητα και τη νοημοσύνη να επεξεργάζεσαι τις πληροφορίες με τις οποίες σε «πυροβολούν». Μην μένεις αμέτοχος και απαθής. Εσύ είσαι αυτός που θα κρίνει αν αυτό που ακούει ή διαβάζει ευσταθεί.
8) Τέλος, κάνε ένα διάλειμμα! Με απλά λόγια, για ένα μικρό χρονικό διάστημα “προστάτεψε” τον εαυτό σου από την πληροφορία. Είναι ίσως ο πιο αποδοτικός τρόπος για να καθαρίσει το μυαλό, να ισορροπήσει το πνεύμα και να είσαι ξανά σε θέση να υποδεχθείς τις νέες πληροφορίες που έρχονται.