Το Αθηναϊκό καρναβάλι με το γαϊτανάκι, την γκαμήλα και τα ρόπαλα

Στην Αθήνα η πρώτη οργανωμένη παρέλαση αρμάτων και μεταμφιεσμένων περιγράφεται το 1888. Κάποιος από τους διοργανωτές (Αποκριάτικο Κομιτάτο) διηγείται: «…Η Αθηναϊκή αποκριά μέχρι τότε ευρίσκετο σε μεγάλη ξεπεσούρα. Απεφασίσαμεν λοιπόν μερικοί νέοι δημοσιογράφοι και έμποροι να συστήσωμεν αποκριάτικες παρελάσεις, όπως εγίνοντο εις την Βενετίαν, την Ρώμην και την Νίκαιαν … Αι Αθήναι και ο Πειραιεύς είχαν από της μεσημβρίας τεθή εις κίνησιν. Αι συνοικίαι είχαν ερημωθή και ούτε η Κουτσή Μαρία έμεινε σπίτι της…».
Το παραδοσιακό γαϊτανάκι, η γκαμήλα και τα ρόπαλα προκάλεσαν μεγάλη αίσθηση και έκτοτε καθιερώθηκαν. Από το 1899 εμφανίζεται και ο Καρνάβαλος.
Περνώντας από διάφορες φάσεις και διακοπές λόγω των πολέμων, θα σβήσει κατά τον Μεσοπόλεμο. Ως επίσημος θεσμός θα επιχειρηθεί να ξαναζωντανέψει τη δεκαετία του 1930
χωρίς επιτυχία. Μάλλον τη χαριστική βολή δέχεται από τη δικτατορία Μεταξά, όταν απαγορεύονται οι μάσκες. Καρναβάλι χωρίς μεταμφιέσεις, σκορδαλιά χωρίς σκόρδο, όπως έλεγαν. Τα επόμενα χρόνια η αναβίωση έρχεται και ξανάρχεται, αλλά οι Αθηναίοι θα περιοριστούν στους αποκριάτικους αυτοσχεδιασμούς. Ηδη η Πάτρα έχει αναδειχθεί σε πρωτεύουσα του Καρνάβαλου με την έναρξη της δεκαετίας του 1950. Οι ιστορικοί του θεσμού τοποθετούν τις ρίζες του τη δεκαετία του 1870. Τότε εμφανίζονται τα πρώτα καρναβαλικά άρματα, και στο καινούργιο Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» αρχίζουν οι δημόσιοι αποκριάτικοι χοροί.
Φαίνεται ότι αποκτά δική του ταυτότητα τα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα, όταν παίρνει λαϊκό χαρακτήρα, και καθιερώνεται ο αβγοπόλεμος με κέρινα αβγά γεμάτα κομφετί (πρόδρομος του σοκολατοπόλεμου).
Ενώ ο αθηναϊκός Καρνάβαλος πεθαίνει, καταβάλλεται προσπάθεια τη δεκαετία του 1930 να επιβιώσει εκεί. Η απόπειρα ανακόπτεται από τον πόλεμο. Το 1940-1950 οι εκδηλώσεις αναγκαστικά σταματούν. Η αναβίωση του πατρινού καρναβαλιού τοποθετείται το 1951, με τους μουσικούς ομίλους του Ορφέα και της Πατραϊκής Μαντολινάτας να πρωτοστατούν στη διοργάνωσή του.

Σχετικές δημοσιεύσεις

Αφήστε ένα σχόλιο