Μόνο με τη λέξη «αμφιλεγόμενο», η οποία ίσως και να είναι αρκετά ήπια, μπορεί να χαρακτηριστεί το πρόγραμμα που εφαρμόζεται στις ΗΠΑ και έχει ως αποστολή να… συνετίσει μικρά παιδιά.
Με λίγες λέξεις το πρόγραμμα έχει το εξής θέμα: «Γονείς στέλνουν τα άτακτα παιδιά φυλακή». Μικρά παιδιά από την ηλικία των εννέα ετών και έφηβοι βρίσκονται κλεισμένοι πίσω από τις μπάρες, με χειροπέδες στα χέρια, δέχονται φωνές, εντολές και τον εξευτελισμό από το σερίφη και καταλήγουν σε κλάματα…
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ονομάζεται «Consider the Consequences» δηλαδή «σκεφτείτε τις συνέπειες» και εφαρμόζεται εδώ και καιρό στην κομητεία Bibb της Τζόρτζια.
Την υλοποίηση του προγράμματος έχει αναλάβει το γραφείο του σερίφη της περιοχή. Όπως περιγράφεται από το γραφείο του σερίφη στόχος του προγράμματος είναι η παρέμβαση ώστε να δει η νεολαία ότι ορισμένες επιλογές που κάνει μπορεί να έχουν συνέπειες και να καταλήξουν στη φυλακή, ή ακόμα χειρότερα, στον θάνατο.
Το πρόγραμμα αποτελείται από ένα φουλ 8ωρο στη φυλακή, υπό στενή επιτήρηση. Μάλιστα το γραφείο του σερίφη προειδοποιεί ότι το πρόγραμμα μπορεί να είναι τρομακτικό… αλλά «θα σας βοηθήσει να ενθαρρύνετε τη θετική συμπεριφορά των παιδιών».
«Είναι το παιδί σας σε λάθος δρόμο; Κάνει παρέα με τους λάθος ανθρώπους; Δεν έχει σεβασμό απέναντι σας; Παίρνει ναρκωτικά; Αν ναι, το γραφείο του Σερίφη της Κομητείας μπορεί να βοηθήσει! Το πρόγραμμα “σκεφτείτε τις συνέπειες” βοηθά τα παιδιά ηλικίας 9 έως 17 ετών, να παραμείνουν στο σχολείο, να αποφοιτήσουν και να αρχίσουν μια επιτυχημένη καριέρα. Αν θα θέλατε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς να εγγράψετε το παιδί σας στο δωρεάν μηνιαίο πρόγραμμα, μπορείτε να καλέσετε το γραφείο ενημέρωσης».
Έτσι περιγράφεται το πρόγραμμα στο facebook και βέβαια συνοδεύεται από τις ανάλογες φωτογραφίες με παιδιά που κατέληξαν στα χέρια του σερίφη επειδή μπορεί να ήταν απλά άτακτα στο σπίτι ή να μην άκουγαν τις συμβουλές των γονιών τους… Άλλωστε το πρόγραμμα απευθύνεται σε όλους τους γονείς που θέλουν να… συνετίσουν με αυτό τον τρόπο τα παιδιά τους.
Ο σερίφης David Davis (Ντέιβιντ Ντέιβις) που εφαρμόζει το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα λέει ότι πρόκειται για ένα καμπανάκι αφύπνισης για παιδιά ηλικίας από 9 έως 17 ετών.
«Κάποια παιδιά είχαν ξεκινήσει κλοπές, άλλα προκαλούσαν αναστάτωση στο σπίτι, στο σχολείο και οι αγαπημένοι τους εντόπισαν τις διαφορές στη συμπεριφορά τους. Για αυτό αποφάσισαν να επέμβουν νωρίς για να τους στρέψουν την προσοχή σε ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς» λέει ο σερίφης Ντέιβις.
«Τους βάζουμε στη φυλακή. Στην πραγματικότητα κάθονται σε ένα κελί. Τρόφιμοι θα έρθουν σε επαφή και θα μιλήσουν μαζί τους. Τρώνε το μεσημεριανό γεύμα στο φυλακή. Φορούν χειροπέδες», λέει η δικαστής της περιοχής που παρακολουθεί το πρόγραμμα Verda Colvin.
Μάλιστα η δικαστής έχει εμφανιστεί μπροστά σε παιδιά με μια λευκή σακούλα που βάζουν τα πτώματα, λέγοντας τους ότι είτε θα καταλήξουν εκεί, είτε στη φυλακή. Κάλεσε δε τα παιδιά να σταματήσουν να φέρονται σαν σκουπίδια, ενώ μίλησε για τους βιασμούς στη φυλακή…
Κάπως έτσι έκανε την εισαγωγή, έκρινε «ενόχους» και τους έστειλε στη φυλακή. Όταν λοιπόν τα παιδιά έμεναν πλέον μόνο με φυλακισμένους αντιμετώπιζαν την ωμή πραγματικότητα της φυλακής με βρισιές, φωνές και πολλά ακόμη.
Ωστόσο όσα συνέβαιναν όταν ο σερίφης άφηνε μόνα τα παιδιά με ορισμένους φυλακισμένους και έστω και τυπικά για κάποιες μέρες, το πρόγραμμα τέθηκε υπό αναθεώρηση, αλλά όπως φαίνεται επανήλθε κανονικά και η δικαστής εκτίμησε ότι τα παιδιά που βρίσκονταν μέσα στη φυλακή για το 8ωρό τους πήραν απλά αυτό που τους άξιζε…
Όπως είναι φυσικό το πρόγραμμα έχει συναντήσει πολλές αντιδράσεις, αλλά έχει και πολλούς υποστηρικτές. Πάντως οι ψυχολόγοι λένε ότι το πρόγραμμα μπορεί να βλάψει και να τραυματίσει τα παιδιά.
Τρομοκρατώντας τα παιδιά που έχουν παραβατικές συμπεριφορές
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν είναι το πρώτο, ούτε και το μοναδικό. Άλλωστε η Αμερική έχει μια περίεργη προσέγγιση σε αυτά τα θέματα.
Η μέθοδος τρομοκράτησης των παιδιών, προκειμένου να υπακούουν τον νόμο, ξεκίνησε το 1978. Τότε που έκανε πρεμιέρα το ντοκιμαντέρ Scared Straight!. Η ταινία ενέπνευσε ένα κύμα προγραμμάτων παρέμβασης για τη νεολαία με παρόμοια θεματολογία, σε όλη τη χώρα.
Μάλιστα γυρίστηκαν ακόμη και ριάλιτι με παιδιά στη φυλακή…
«Μία ημέρα στη φυλακή, ελεύθερος για μία ζωή», ήταν πριν μια πενταετία το σλόγκαν του ριάλιτι Beyond Scared Straight το οποίο ακολουθούσε παιδιά κα εφήβους ηλικίας 10 έως 17 ετών, που παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά, να περνούν μία ημέρα στη φυλακή. Στόχος ο εκφοβισμός ώστε τελικά να απέχουν του εγκλήματος.
Το ριάλιτι βασίστηκε στο βραβευμένο ντοκιμαντέρ του 1978, Scared Straight το οποίο είχε παρόμοιο θέμα και είχε εμπνεύσει τη δημιουργία ομώνυμων πολιτειακών προγραμμάτων, στα οποία προβληματικοί έφηβοι επισκέπτονταν φυλακές και συνομιλούσαν με φυλακισμένους εν είδει νουθεσίας.
Μάλιστα από τα πρώτα επεισόδια η κάμερα κυνηγούσε τα παιδιά από πίσω μέσα στις φυλακές, κατέγραφε τις λεκτικές επιθέσεις που δέχονταν από φυλακισμένους και τα υποτιμητικά σχόλια…
Στην πορεία, πολλές Πολιτείες εγκατέλειψαν αυτά τα προγράμματα αφού αποδείχθηκαν όχι μόνο αποτρεπτικά αλλά στην ουσία… προτρεπτικά. Σύμφωνα με έρευνα μιας δεκαετίας, με επικεφαλής τον Αντονι Πετροσίνο, διευθυντή του Ινστιτούτου για τη Νεανική Παραβατικότητα στη Μασαχουσέτη, το νεανικό έγκλημα μεταξύ εκείνων που είχαν παρακολουθήσει τα προγράμματα, αυξήθηκε έως και 28%.
Παρόλο που το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν επιχορηγεί πλέον αυτούς τους τύπους προγραμμάτων, πολλές δικαστικές περιφέρειες και οικογένειες σε όλη τη χώρα συνεχίζουν να να πιστεύουν ότι η λύση είναι να τρομάζουν τα παιδιά.