Πολύ πριν η Δύση περάσει από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση και στη συνέχεια κάνει την επιστημονική επανάστασή της, η Κίνα είχε ήδη στο ενεργητικό της μια πληθώρα σημαντικών εφευρέσεων και καινοτομιών.
Η πυξίδα, η πυρίτιδα, το χαρτί, τα κινητά τυπογραφικά στοιχεία, η χύτευση μπρούντζου και σιδήρου, ο σεισμογράφος, η βαλλίστρα, το σιδερένιο υνί τού αρότρου, η χειράμαξα και το πρυμναίο πηδάλιο είναι μερικά μόνο από τα τεχνολογικά επιτεύγματα της Κίνας.
Για πρώτη φορά οι Αθηναίοι θα έχουν την ευκαιρία να πάρουν μια γεύση από το εύρος και την πρωτοπορία της κινεζικής επιστήμης και τεχνολογίας ανά τους αιώνες, χάρη στην ομώνυμη έκθεση που θα παρουσιασθεί στο Μουσείο Ηρακλειδών στο Θησείο.
Η έκθεση υλοποιείται υπό την αιγίδα της κινεζικής πρεσβείας και θα διαρκέσει από το Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου έως την Κυριακή 29 Απριλίου 2018.
Τα εκθέματα, που προέρχονται από το Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας στο Πεκίνο, θα είναι χωρισμένα σε τέσσερις βασικές θεματικές ενότητες:
– Αστρονομία και μέτρηση του χρόνου: Οι Κινέζοι υπήρξαν παρατηρητικοί αστρονόμοι και ικανοί κατασκευαστές αστρονομικών οργάνων. Ήδη από το 16ο αιώνα π.Χ. μελετούσαν τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τις ηλιακές κηλίδες, τον Ήλιο, τη Σελήνη και μερικούς πλανήτες, ενώ το ημερολόγιό τους αποτελεί συνδυασμό του σεληνιακού και του Γρηγοριανού ημερολογίου.
– Ναυσιπλοΐα και προσανατολισμός: Η πυξίδα, μια από τις πιο σημαντικές εφευρέσεις των Κινέζων, χρησιμοποιήθηκε στη ναυσιπλοΐα ήδη από την εποχή των δυναστειών Σονγκ (960-1279 μ.Χ.) και Γιουάν (1271-1368 μ.Χ.), ενώ το 12ο αιώνα μ.Χ. διαδόθηκε στην Ασία και στην Ευρώπη, παίζοντας ρόλο-κλειδί στην ανάπτυξη του εμπορίου, της οικονομίας και του πολιτισμού της Δύσης.
– Υφαντικές μηχανές: Η Κίνα υπήρξε η πρώτη χώρα στον κόσμο που εφάρμοσε οργανωμένα τη σηροτροφία και κατασκεύασε μετάξι πριν από 6.000 έως 7.000 χρόνια. Από το 16ο αιώνα π.Χ. ανέπτυξε πρωτοποριακές μεθόδους ύφανσης και από τη δυναστεία Χαν (206 π.Χ.-220 μ.Χ.) έως τη δυναστεία Τανγκ (618-907 μ.Χ.) το κινεζικό μετάξι κατέκτησε την Ευρώπη.
– Κατασκευή χαρτιού και εκτύπωση: Η κατασκευή του χαρτιού στα χρόνια της δυναστείας Χαν υπήρξε άλλη μια από τις σπουδαιότερες εφευρέσεις του κινεζικού πολιτισμού. Πολυάριθμες τεχνικές εκτύπωσης αναπτύχθηκαν από τον 7ο αιώνα μ.Χ., οι οποίες εξαπλώθηκαν κατόπιν στην Αραβία, στην Αφρική και τελικά στην Ευρώπη, ασκώντας καθοριστική επίδραση στην εξέλιξη του παγκόσμιου πολιτισμού.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν επίσης μοντέλα αρκετών άλλων κινεζικών εφευρέσεων, όπως του πρώτου σεισμογράφου του κόσμου (από το 132 μ.Χ.), της πρώτης χειράμαξας για μεταφορά εμπορευμάτων, που κατασκευάσθηκε σχεδόν ένα αιώνα πριν την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, του αρχαίου κινεζικού αρότρου που δημιουργήθηκε πριν από 5.000 χρόνια κ.ά.
Ακόμη, οι επισκέπτες θα μπορούν να συμμετάσχουν σε βιωματικές δραστηριότητες και επιδείξεις της αρχαίας κινεζικής υφαντικής τέχνης, των παραδοσιακών μεθόδων κατασκευής χαρτιού και εκτύπωσης κ.ά.
Παράλληλα, οι μαθητές όλων των τάξεων και σχολικών βαθμίδων θα έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν -μέσα από ειδικά σχεδιασμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες- πώς αναπτύχθηκε η επιστημονική κινεζική σκέψη, σε σχέση και με την αντίστοιχη ελληνική.
Οι επιστημονικές ανακαλύψεις και οι τεχνολογικές εφευρέσεις της Κίνας καλύπτουν ένα τεράστιο φάσμα δραστηριοτήτων, από τα μαθηματικά, τη φυσική, τη χημεία και την αστρονομία, μέχρι τη γεωφυσική, τη βιολογία, τη γεωπονία, την ιατρική, τη φαρμακευτική και τη μηχανική.
Μεταξύ άλλων, οι αρχαίοι Κινέζοι επιστήμονες πρώτοι παρατήρησαν τις ηλιακές κηλίδες, μελέτησαν το φαινόμενο του μαγνητισμού, ενώ υπολόγισαν, όπως και οι αρχαίοι Έλληνες, την αξία του π, του λόγου της περιφέρειας προς τη διάμετρο του κύκλου.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)