Οι γυναίκες έχουν την τάση να συσσωρεύουν λίπος κυρίως στους μηρούς και τους γλουτούς και γι’ αυτό το σώμα τους παρομοιάζεται με αχλάδι, ενώ οι άντρες κυρίως στον κορμό και την κοιλιά και γι’ αυτό το σώμα τους παρομοιάζεται με μήλο.
Βέβαια υπάρχουν και άτομα που εμφανίζουν ομοιόμορφη αύξηση του λίπους σε ολόκληρο το σώμα.
Η ύπαρξη ποσότητας λίπους πέραν των φυσιολογικών ορίων συνδέεται, εκτός από την παχυσαρκία, με πολλά προβλήματα υγείας, την κακή λειτουργία της καρδιάς και των αρτηριών.
Το κλειδί για την αποθήκευση σωματικού λίπους βρίσκεται στην ινσουλίνη. Ο ρόλος της ινσουλίνης στη συσσώρευση σωματικού λίπους έχει μελετηθεί ιδιαίτερα σε σχέση με την παχυσαρκία και το διαβήτη τύπου 2.
Η ινσουλίνη επιδρά στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών που λαμβάνονται από την τροφή, ώστε:
-να εισάγεται ενέργεια στα κύτταρα (γλυκογόνο στους μύες, λιπαρά στο λιπώδη ιστό)
-να προτιμάται η γλυκόζη ως πηγή ενέργειας (μπλοκάρει το μεταβολισμό του σωματικού λίπους)
Η έκκριση ινσουλίνης πυροδοτείται ανάλογα με τα επίπεδα σακχάρων στο αίμα και προκαλεί αύξηση της αποθήκευσης λίπους.
Πόσο είναι το φυσιολογικό
Ο μέσος άνδρας χωρίς περιττό βάρος έχει περίπου 15%-21% ολικό λίπος από το οποίο το 10-12% είναι αποταμιευτικό λίπος στα λιποκύτταρα και το υπόλοιπο 3-5% είναι δομικό λίπος και χρησιμεύει για βασικές λειτουργίες του οργανισμού.
Μια μέση γυναίκα χωρίς περιττό βάρος έχει ολικό λίπος 20-26%, από το οποίο το 8-12% είναι το δομικό λίπος και το υπόλοιπο αποθηκευτικό.
Μεταξύ των ηλικιών 30 με 60, το ποσοστό του λίπους σε γυναίκες που δεν γυμνάζονται, αυξάνει σταθερά με μέσο όρο αύξησης 1,5–2% ανά δεκαετία.
Πως μετράμε το λίπος
Το ποσό του λίπους που συσσωρεύεται στην κοιλιά υπολογίζεται απλά με τη μέτρηση της περιμέτρου μέσης.
Η μέτρηση αυτή γίνεται με το άτομο σε όρθια θέση και η μεζούρα τοποθετείται στο μέσο της απόστασης μεταξύ του κατώτερου σημείου των πλευρών και του ανώτερου σημείου των οστών της λεκάνης.
Για τους άνδρες, η περίμετρος μέσης θα πρέπει να είναι ιδανικά λιγότερο από 94 εκατοστά. Εάν υπερβαίνει τα 102 εκατοστά, τότε αυξάνουν δραματικά οι πιθανότητες εμφάνισης προβλημάτων υγείας σχετιζόμενων με την παχυσαρκία.
Οι αντίστοιχες τιμές για τις γυναίκες είναι 80 και 88 εκατοστά.